IMIGRACJA
Uzyskanie prawa stałego pobytu w Kanadzie sprowadza się zasadniczo do 3 możliwości:
1. W drodze sponsorowania imigranta przez członka najbliższej rodziny.Sponsorem może być jedynie krewny w linii prostej oraz małżonek. Wyjątkiem od tej zasady jest możliwość sponsorowania osieroconego dziecka poniżej lat 18, brata lub siostry. Sponsorowanie członka rodziny obowiązuje przez okres od 3 do 10 lat.
Koszt rozpatrzenia aplikacji o pobyt stały wynosi 550 dolarów dla osób w wieku powyżej 22 lat. Opłata od osób poniżej 22 lat wynosi 150 dolarów, chyba że osoba poniżej 22 lat ubiega się o pobyt stały z terenu Kanady ze względów humanitarnych. Wówczas opłata wynosi również 550 dolarów. Osoby w wieku powyęj 22 lat zobowiązane są ponadto wpłacić kwotę 490 dolarów, tzw. ”landing fee”.
2. Imigracja niezależna.
Uzyskanie prawa pobytu w tej grupie imigracyjnej zależne jest od wykazania władzom imigracyjnym, że osoba ubiegająca się o stały pobyt w Kanadzie, będzie w stanie utrzymać się samodzielnie, bez konieczności ubiegania się o pomoc socjalną. Ocena tych kwalifikacji odbywa się w oparciu o następujące kryteria: znajomość języka angielskiego bądê francuskiego, odpowiedni zawód, wykształcenie, możliwość uzyskania zatrudnienia, doświadczenie zawodowe oraz wiek. Kandydat na imigranta winien zgromadzić w sumie 67 punktów, aby uzyskać
prawo pobytu (w tej grupie imigracyjnej nie istnieje możliwość posiadania sponsora).
Koszty przedstawiają się następująco: 550 dolarów od głównego aplikanta i każdego z członków jego rodziny oraz “landing fee”, wynoszące 975 dolarów.
3. Imigracja w oparciu o zgromadzone środki finansowe oraz możliwość ich zainwestowania w Kanadzie. Z uwagi na bardzo skomplikowany charakter tej grupy imigracyjnej oraz znikome zainteresowanie nią polskiej grupy etnicznej nie omawiamy jej szerzej w naszym przewodniku. Koszty jak wyżej.
Nowy program immigracyjny CANADIAN EXPERIENCE CLASS pozwala ubiegać się o pobyt stały w Kanadzie nie opuszczając Kanady. Istnieją dwie grupy osób, które objęte są tym programem:
I. Studenci Collegów lub Uniwesytetów w Kanadzie mogą ubiegać się po ukończeniu przez nich programów nauczania o otrzymanie prawa do pracy i po rocznym okresie zatrudnienia mogą ubiegać się o pobyt stały w Kanadzie nie opuszczając Kanady.
II. Osoby posiadające prawo do pracy w Kanadzie (tzw. skilled workers) mogą również ubiegać się o prawo pobytu po przepracowaniu przynajmniej dwóch lat w Kanadzie i posiadaniu przedłużonej oferty zatrudnienia.
Dla obu grup wymagana jest:
1. Znajomość języka angielskiego bądż francuskiego oraz
2. Zatrudnienie w jednej z niżej podanych kategorii zatrudnienia:
a. zarządzanie (managerial positions),
b. zawody profesjonalne (lekarze, inżynierowie, adwokaci, itp.) - professionaloccupations,
c. zawody techniczne lub zatrudnienie jako wykwalifikowany pracownik (np.elektryk,hydraulik, mechanik samochodowy, itp.) - technical occupations and skilled workers.
Szczegółowych informacji (w językach angielskim i francuskim) na temat możliwości imigracji do Kanady we wszystkich wspomnianych wyżej grupach uzyskać można pod następującymi numerami telefonów:
Immigration Tele-Centre
www.cic.gc.ca 1-888 242-2100
Immigration & Refugee Board
74 Victoria St., Toronto, (416) 954-1000
Informacje w języku polskim:
Polycultural Immigrant and Community Services
3363 Bloor St. W., Toronto, (416) 233-0055
15 Roncesvalles Ave., Toronto, (416) 533-9471
2225 Erin Mills Pkwy, Mississaug,a (905) 403-8860
Catholic Cross Cultural Services
8 Nelson St.W., Ste. 302, Brampton, (905) 457-7740 w. 225
3660 Hurontario St., Mississauga, (905) 273-4140 w.228
www.cathcrosscultural.org
Kontakt z firmami ogłaszającymi się w Przewodniku pod hasłem: Imigracyjni konsultanci.
Program pomocy dla osób osiedlających się w Kanadzie na stałe
Newcomer Settlement Grants Program, tel. (416) 314 7541
Cło wwozowe
Canada Customs and Revenue Agency
1 Front St. W., Toronto
www.ccra-adrc.gc.ca, (416) 973-3392
Informacje dla emigrantów lub powracających do Kanady 1-800 461-9999
POBYT STAŁY
Osoby posiadające prawo stałego pobytu w Kanadzie, a nie będące jeszcze jej obywatelami, mogą zostać deportowane w wypadku popełnienia poważnego przestępstwa. Od każdej jednak decyzji można się odwołać.
Powodem deportacji może być:
- uchylenie się od przestrzegania warunków, na podstawie których przyznane zostało prawo stałego pobytu,
- przynależność do organizacji wywrotowej lub podżeganie do zbrojnego obalenia rządu,
- wyrok sądowy za przestępstwo objęte karą powyżej 5 lat lub odbywanie kary więzienia przez okres dłuższy niż 6 miesięcy,
- uzyskanie wizy imigracyjnej na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów,
- celowe uchylanie się od samodzielnego utrzymywania siebie i swojej rodziny.
Osoba posiadająca status stałego rezydenta Kanady (Permanent Resident Status) może przebywać poza granicami Kanady przez okres lat 3 w ciągu kolejnych 5 lat, nie tracąc statusu stałego rezydenta.
Od decyzji o cofnięciu prawa do stałego pobytu oraz od innych decyzji dotyczących stałego pobytu można się odwoływać do:
Immigration Appeal Division Canada
Immigration and Refugee Board
74 Victoria St., Ste 400, Toronto tel. (416) 954-1000
www.irb.gc.ca
Na miejscu dostępni są tłumacze.
Oddział ten rozpatruje również odwołania osób, które nie otrzymały wizy wjazdowej do Kanady. Odwołania takie składać mogą sponsorzy lub osoby zapraszające.
KARTA STAŁEGO POBYTU - PR CARD
Od 1 stycznia 2004 roku jedynym dokumentem, pozwalającym powrócić do Kanady stałemu rezydentowi, jest plastikowa karta PR Card. Zastąpiła ona dotychczasowy dokument - Record of Landing - forma IMM 1000. Jej koszt to 50 dolarów.
Informacje 1-800 255-4541
dla osób niedosłyszących 1-888 576-8502
WIZY
W związku z tym, że z dniem 1 marca 2008 r. Kanada zniosła obowiązek wizowy dla obywateli Rzeczpospolitej Polskiej należy wiedzieć, że:
po 1 stycznia 2011 r. obowiązek paszportów biometrycznych dotyczy wszystkich obywateli polskich, w tym także wjeżdżających do Kanady na podstawie wizy.
Osoby odwiedzające Kanadę w dalszym ciągu zobowiązane są do spełniania wymogów związanych z wjazdem na teren tego kraju.
Dokładne informacje na temat wjazdu do Kanady można uzyskać na stronie internetowej Ambasady Kanady w Warszawie: www.canada.pl
Informacji na temat aktualnych przepisów dotyczących procedury zapraszania na pobyt stały (sponsorship) i tymczasowy udzielają uprzednio wymienione biura Canada Immigration Centres, Polycultural Immigration and Community Services i Catholic Cross Cultural Services (patrz hasło: Usługi socjalne lub
www.cic.gc.ca).
W związku z tym, że z dniem 1 marca 2008 r. Kanada zniosła obowiązek wizowy dla obywateli Rzeczpospolitej Polskiej należy wiedzieć, że:
- do 31 grudnia 2008 r. bezwizowy wjazd do Kanady możliwy był jedynie dla posiadaczy paszportów czytanych maszynowo - posiadacze innych paszportów zobowiązani byli do wnioskowania o wizę,
- w okresie od 1 stycznia 2009 r. do 1 stycznia 2011 r. bezwizowy wjazd na terytorium Kanady możliwy będzie jedynie dla posiadaczy paszportów biometrycznych wydawanych od 28 sierpnia 2006 r., to jest dokumentów, w których w formie elektronicznej umieszczony jest wizerunek twarzy, a od 29 czerwca 2009 r. dodatkowo w formie lelktronicznej umieszczone będą odciski palców posiadacza dokumentu paszportowego,
- po 1 stycznia 2011 r. obowiązek paszportów biometrycznych będzie dotyczył wszystkich obywateli polskich, w tym także wjeżdżających do Kanady na podstawie wizy.
Podsumowując - po 1 stycznia 2009 r. bezwizowy wjazd do Kanady będzie możliwy tylko dla osób posiadających paszporty biometryczne. Od osób posiadających paszporty bez cech biometrycznych, przy wjeździe do Kanady wymagana będzie wiza na pobyt czasowy. Osoby odwiedzające Kanadę w dalszym ciągu zobowiązane są do spełniania wymogów związanych z wjazdem na teren tego kraju.
Dokładne informacje na temat wjazdu do Kanady można uzyskać na stronie internetowej Ambasady Kanady w Warszawie: www.canada.pl
Ambasada RP
443 Daly Avenue, Ottawa, Ontario K1N 6H3
tel. (613) 789-0468, 789 3376/7
fax. (613) 789 1218
fax./modem (613) 789-7236
e-mail: ottawa@polishembassy.ca
www.ottawa.polemb.net/
Konsulat Generalny RP w Montrealu
1500 avenue des Pins ouest, Montreal, Quebec H3G 1B4
tel. (514) 9379-481/2 , 937 06 94, 937 86 20
fax. (514) 9377-271
fax/modem (514) 937-8620
e-mail: konsulatrp@citinet.net , montreal@polishembassy.ca
Konsulat Generalny RP w Toronto
2603 Lakeshore Blvd. West, Toronto, Ontario M8V 1G5
tel. (416) 2525-471
fax. (416) 2520-509
e:mail: poltorkg@on.aibn.com
toronto@polishembassy.ca
Konsulat Generalny RP w Vancouver
1177 West Hastings Street, Suite 1600,Vancouver, B. C. V6E 2K3
tel. (0-01604) 6883-530, 6884-730
fax. 6883-537
e-mail: polconvan@rbs.rogers.com , vancouver@polishembassy.ca
Konsulat RP w Calgary
Konsul Honorowy, Zygmunt Potocki (jęz.: polski, angielski)
3015 – 15 Street N.E.
Calgary, Alberta T2E 7L8
tel.: (00-1403) 291-34-55
fax: (00-1403) 252-68-94
e-mail: calgary@polishconsulate.ca
Konsulat RP w Edmonton
Konsul Honorowy, Frank John Szumlas (jęz.: polski, angielski)
# 107, 4990 – 92 Avenue
Edmonton, Alberta, T6B 2V4
tel.: (00-1780) 415-55-82
fax: (00-1780) 463-52-80
e-mail: maria.szymocha@aagi.ca
Konsulat RP w Halifax
Vacat
Konsulat RP w Regina
Konsul Honorowy, Henry Lebioda (jęz.: polski, angielski, francuski)
1638 Benson Bay
S4V 1S7 Regina, Saskatchewan, Kanada
tel.: (00-1306) 789-20-30
fax: (00-1306) 789-20-37
Obywatelstwo kanadyjskie – Canadian Citizenship
Aby ubiegać się o obywatelstwo kanadyjskie należy spełnić następujące warunki:
- posiadać prawo stałego pobytu w Kanadzie (Permanent Residence),
- złożyć przysięgę obywatelską (nie dotyczy dzieci),
- być mieszkańcem Kanady przez okres przynajmniej 3 lat w ciągu ostatnich czterech lat przed złożeniem podania,
- nie być karanym za ciężkie przestępstwa przez okres 3 lat,
- nie można w tym momencie przebywać w więzieniu, być z niego warunkowo zwolnionym lub przebywać na przepustce (okres spędzony w więzieniu nie jest wliczany do wymaganego okresu pobytu w Kanadzie),
- nie spełnia tych warunków osoba, wobec której orzeczono deportację lub która stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa kraju,
- wobec dzieci do 14 lat nie stosuje się wymogu przesłuchania przez sędziego,
- dzieci w wieku powyżej 14 lat muszą składać przysięgę obywatelską,
- osoby po 55 roku życia mogą być zwolnione z egzaminu na obywatelstwo.
Po złożeniu podania listownie otrzymuje się zawiadomienie o terminie egzaminu (okres oczekiwania trwa około 10 miesięcy). Tematem testu lub rozmowy jest m. in. system polityczny Kanady, jej historia, geografia, prawa i obowiązki obywatelskie. Brane są pod uwagę: znajomość języka angielskiego lub francuskiego, historii, geografii oraz systemu wyborczego Kanady. W przypadku decyzji negatywnej przysługuje prawo odwołania się od decyzji sędziego. Po spełnieniu wymaganych warunków można ponownie składać wniosek o przyznanie obywatelstwa. Na uroczystości nadania obywatelstwa składa się przysięgę i otrzymuje kartę obywatelską. Koszt rozpatrzenia aplikacji wynosi 200 dolarów.
Informacje i kwestionariusze oraz materiały na temat procedury składania podań o obywatelstwo można otrzymać w:
Court of Canadian Citizenship 1-888 242-2100
www.cic.gc.ca
Informacja w języku polskim:
Polycultural Immigrant and Community Services
3363 Bloor St. W., Toronto, (416) 233-0055
15 Roncesvalles Ave., Toronto, (416) 533-9471
2225 Erin Mills Pkwy, Mississauga, (905) 403-8860
Kursy przygotowawcze do obywatelstwa – Citizenship Classes
Bezpłatny program obejmuje informacje dotyczące wymagań i dokumentów potrzebnych przy staraniu się o obywatelstwo kanadyjskie, przygotowanie do egzaminu oraz pomoc przy wypełnianiu dokumentów.
Po informacje należy dzwonić do:
Toronto Catholic District School Board
www.tcdsb.org (416) 222-8282
Dufferin Peel
Catholic District School Board (905) 890-1221
John Paul II Adult Education Centre
4300 Cawthra Rd., Mississauga (905) 270-5074
Prawa i obowiązki obywatela Kanady
Wszyscy Kanadyjczycy mają określone prawa i obowiązki, które oparte są na kanadyjskich tradycjach i wspólnie podzielanych wartościach.
Kanadyjska Karta Praw i Wolności jest częścią konstytucji, która określa zarówno prawa, jak i obowiązki dotyczące wszystkich Kanadyjczyków.
Obywatel Kanady ma prawa demokratyczne, takie jak:
- prawo do głosowania,
- prawo do uczciwego procesu,
- prawo do równości, zabezpieczające przed dyskryminacją,
- prawo do swobodnego przemieszczania się i pracy w jakimkolwiek miejscu na terenie kraju,
- prawa dla aborygenów,
- podstawowe wolności, takie jak wolność myśli , wolność słowa i pokojowych zgromadzeń.
Wiele z tych praw istniało już wcześniej, ale dopiero utworzenie tej właśnie Karty pozwoliło je lepiej zdefiniować i zabezpieczyć.
Posiadanie praw obywatelskich nakłada jednocześnie pewne obowiązki, są to m.in.:
- dbałość i ochrona naszego dziedzictwa i środowiska,
- przestrzeganie praw kanadyjskich,
- wyrażanie własnych poglądów z szacunkiem dla praw i poglądów innych obywateli,
- eliminacja dyskryminacji i niesprawiedliwości.
Poza tym każdy Kanadyjczyk może:
- być kandydatem w wyborach federalnych, prowincjonalnych i terytorialnych,
- kształcić się w jednym z oficjalnych języków,
- ubiegać się o paszport kanadyjski,
- głosować w federalnych, prowincjonalnych i terytorialnych wyborach,
- wracać i opuszczać Kanadę bez przeszkód.
Podwójne obywatelstwo
Kanadyjskie prawo zezwala na posiadanie wielu obywatelstw.
Paszport kanadyjski
Każdy obywatel Kanady ma prawo posiadania paszportu, uprawniającego do podróży bezwizowych po większości krajów świata. Formularze paszportowe otrzymuje się w biurach podróży, urzędach pocztowych i biurach paszportowych. Podanie o paszport i fotografia muszą być poświadczone przez osobę potwierdzającą tożsamość starającego się o paszport. Osobą tą może być na przykład lekarz domowy, adwokat, ksiądz. Szczegółowe informacje zawarte są na formularzu o paszport lub można je uzyskać telefonicznie tel. 1-800-567-6868 oraz na stronie internetowej: www.ppt.gc.ca
Biura paszportowe (czynne od 8:00 do 16:30)
North York
Joseph Shepard Builiding, 4900 Yonge St., Ste 380
Toronto Downtown
74 Victoria St., Ste 300
Scarborough
200 Town Centre Court, Suite 210
Mississauga
Central Parkway Mall, 377 Burnhamthorpe Rd. E., Ste 116
Brampton
40 Gilligham Drive, Suite 401 (w sobotę otwarte od 9 do 12)